Urinewegproblemen

Moeilijk of niet kunnen plassen

In ernstige gevallen kan het zijn dat de kat niet meer kan plassen doordat de plasbuis verstopt is geraakt door een propje blaasgruis, een blaassteen of ontstekingsmateriaal. Dit noemen we een plug. Een kater heeft een plasbuis als een trechter, die aan het einde vernauwd is. Daarom zien we dit vooral bij de kater en zelden bij de poes.

Een kat die niet kan plassen is een spoedgeval!

Een kat die niet kan plassen kan de volgende symptomen vertonen:

• In de plashouding gaan zitten maar er komt vervolgens geen urine (of alleen een klein druppeltje)
• Vaak naar de kattenbak gaan om proberen te plassen of in huis een plashouding aannemen
• Klaaglijk miauwen
• Braken
• Sloom

Bel bij twijfel altijd een dierenarts, ook in de avond of de nacht. Een kat met een urinewegobstructie is namelijk een spoedgeval die levensbedreigend kan zijn.

Urine opvangen

Als uw kat symptomen heeft van blaasklachten is het, naast een lichamelijk onderzoek door de dierenarts, wenselijk om urine op te vangen en dit te onderzoeken. Hiermee kunnen wij in veel gevallen achterhalen waardoor het veroorzaakt wordt.

Bij de kat raden we aan om de kattenbakvulling te vervangen voor speciale plastic kattenbakkorrels die bij ons verkrijgbaar zijn. Hierdoor kan de kat wel graven in de kattenbak maar wordt de urine niet geabsorbeerd. Als de kat in huis plast, mag het ook met een spuitje van de grond worden opgezogen. Dit is uiteraard minder schoon maar soms het beste alternatief als de andere methode niet werkt. Wij houden er bij het onderzoek dan rekening mee dat de urine verontreinigd kan zijn door vuil van buitenaf.

Verse urine geeft een betrouwbaardere uitslag. Daarom is het wenselijk dat de urine niet ouder is dan 2 uur. Bewaar de urine in de koelkast totdat u het naar ons toe brengt. Is de urine ouder dan 2 uur? Overleg dan met ons of het nodig is om opnieuw urine op te vangen. Bij sommige onderzoeken is het namelijk minder van belang.

Blaasontsteking

Bij een blaasontsteking is de blaaswand geïrriteerd en ontstoken. Hierdoor wordt plassen pijnlijk en kan er bloed in de urine zitten. De kat zal meer aandrang krijgen om te plassen. Dit uit zich door vaker naar de kattenbak te gaan of soms zelfs in huis te plassen. Ze kunnen hier ook wat onrustig van worden. Meestal zijn katten met een blaasontsteking niet algeheel ziek. Dat wil zeggen dat ze nog wel alert zijn en goed eten en drinken.
Een blaasontsteking bij de kat wordt meestal niet door bacteriën veroorzaakt. Daarom is antibiotica vaak niet nodig.  We noemen dit FIC (Feline Idiopathische Cystitis). Deze vorm van blaasontsteking bij de kat wordt vaak met een ontstekingsremmende pijnstilling behandelt. Daarnaast kan een blaasgruisdieet zinvol zijn, ondanks dat blaasgruis hier geen rol speelt. Een blaasgruisdieet bevat meerdere voedingsstoffen die de blaas te ondersteunen en er zijn supplementen aan toegevoegd om stress te helpen verminderen.

Stress

Stress kan een belangrijke factor zijn in het veroorzaken van deze vorm van blaasontsteking bij de kat. Als een kat stress heeft, wordt er door het lichaam meer stresshormonen (cortisol) aangemaakt. Deze hormonen komen vervolgens in de urine terecht en irriteren daar de blaaswand. De oorzaak van de stress is soms moeilijk te achterhalen en daarnaast zijn katten heel subtiel in het tonen van stress waardoor het voor een eigenaar vaak niet zichtbaar is. De oorzaak kan liggen bij andere dieren in huis of de omgeving. Maar ook harde geluiden, drukte, mensen en kinderen. Soms kan een kattengedragstherapeut uitkomst bieden. Betrouwbare informatie kunt u vinden op: https://www.tinleygedragstherapievoordieren.nl/stress-bij-katten/

Blaasgruis en blaasstenen

Soms is de blaas niet alleen ontstoken, maar is er nog een onderliggende oorzaak, namelijk blaasgruis. Blaasgruis is een veel gezien probleem. Blaasgruis zijn kleine kristallen die alleen onder de microscoop zichtbaar zijn. Ze ontstaan doordat verschillende stoffen zich aan elkaar binden. Katten drinken van nature weinig en hebben een sterk geconcentreerde urine. Hierdoor slaan deze stoffen sneller neer en ontstaat er blaasgruis. Dit is een van de redenen dat we deze problemen vaak zien bij de kat. Blaasgruis irriteert de blaaswand waardoor deze ontstoken raakt.

Als blaasgruis verder samenklontert, ontstaan er blaasstenen. Blaasstenen kunnen worden vastgesteld met een echo of een röntgenfoto. Er bestaan verschillende soorten blaasgruis. De meest voorkomende bij de kat zijn struviet en calciumoxalaat.

Struviet

Struvietkristallen zijn opgebouwd uit de stoffen magnesium, fosfaat en ammonium. We kunnen deze kristallen duidelijk herkennen onder de microscoop. Meestal is de zuurgraad van de urine ook verhoogd als er struvietkristallen aanwezig zijn.

Er zijn verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van struvietkristallen. De belangrijkste zijn:

• Verminderde activiteit
• Overgewicht
• Stress
• Erfelijkheid
• Voeding
• Drinkgedrag

Katten met struvietkristallen worden behandeld met een ontstekingsremmende pijnstilling en een speciale dieetvoeding (blaasgruisdieet). Daarnaast is zeer zinvol om een kat meer water op te laten nemen (meer drinken stimuleren, meer natvoeding geven). Hierdoor wordt de urine wateriger en zullen de kristallen sneller oplossen en uitgeplast worden. De vorming van nieuwe kristallen wordt hierdoor, in combinatie met de dieetvoeding, beperkt.

In het geval van struviet blaasstenen is soms een operatie nodig om de blaasstenen te verwijderen.

Calciumoxalaat

Deze variant bestaat uit calcium en oxalaat. In tegenstelling tot struviet, lost calciumoxalaat wat eenmaal is gevormd niet meer op. Dat wil zeggen dat de behandeling vooral gericht is op het verminderen van nieuwe aanmaak van deze kristallen. Ook dit gebeurt met een blaasgruisdieet. Bij de oorzaak van calciumoxalaat kunnen een aantal factoren een rol spelen:

• Verminderde activiteit
• Erfelijkheid
• Voeding
• Drinkgedrag
• Achterliggende aandoening
• Te hoog calciumgehalte in het bloed
• Chronische nieraandoeningen

Als calciumoxalaat zich heeft gevormd tot een blaassteen, zal de steen operatief verwijderd moeten worden.

De rol van dieetvoeding

Een kat met blaasgruis heeft baat bij een speciaal dieet: een blaasgruisdieet. Dit zijn de belangrijkste eigenschappen van dit dieet:

• Het bevat minder van de mineralen calcium, magnesium en fosfor. Dit zijn de bouwstenen voor kristallen.
• Toevoeging van L-tryptofaan en melkeiwithydrolysaat om stress te helpen verminderen.
• Hoog gehalte van Omega 3-vetzuren. Dit werkt ontstekingsremmend en helpt de ontstekingsreactie in de blaas te verminderen.
• De pH (zuurgraad) van de urine wordt beter gereguleerd. Dit is belangrijk omdat kristallen bij een te hoge of te lage pH sneller gevormd worden.
• Het stimuleren van de wateropname door de voeding iets zouter te maken (maar niet te zout).

Een kat met blaasgruis blijft levenslang gevoelig voor het ontwikkelen hiervan. Daarom is het belangrijk dat deze patiënten levenslang een blaasgruisdieet krijgen. Een blaasgruisdieet heeft alleen voldoende effect als er geen andere voeding wordt bijgegeven. Wilt u toch wat geven? Neem dan contact met ons op. Onze voedingsconsulente kan samen met u kijken welke voeding u veilig kunt geven.